Μία ματιά στην πρώην Εβραϊκη Συναγωγή της Κω και στο φρικτό τέλος της Εβραίκής Κοινότητας της Κω

Από το μεσαίωνα μέχρι και το 1943 υπήρχε και διαβιούσε στην Κω μία μικρή κοινότητα Εβραίων. Κατά περιόδους η κοινότητα αυτή αυξανόταν και άλλοτε μειωνόταν, φτάνοντας στο μέγιστο αριθμό της την περίοδο της μικρασιατικής καταστροφής. Προς εξυπηρέτηση της ανάγκης τους για τέλεση θρησκευτικών τελετών, δημιούργησε αρχικά το 1747 ο Ελιέζερ Ταρσία με δικά του έξοδα, μία μικρή αλλά εντυπωσιακή Συναγωγή, που συντηρήθηκε και
μετά το θάνατό του από τα εισοδήματα που κληροδότησε από ένα γειτονικό σπίτι και δύο καταστήματα. Αργότερα μετά από έναν καταστροφικό σεισμό, η συναγωγή καταστράφηκε, οπότε οι τότε Εβραίοι της Κω έκτισαν μία καινούργια Συναγωγή στην τοποθεσία Εξάρχεια της Κω. Η κοινότητα των Εβραίων της Κω έφτασε να αριθμεί 140 άτομα μέχρι και το 1943, έτος υπογραφής συνθηκολόγησις μεταξύ των Ιταλών και Γερμανών και παραχώρησης των Δωδεκανήσων στους Γερμανούς. Από την περίοδο αυτή όλοι οι Εβραίοι κάτοικοι της Κω συνελήφθησαν και η περιουσία τους κατασχέθηκε, και στη συνέχεια στις 22 Ιουλίου 1944 οδηγήθηκαν με πλοίο στον Πειραιά και αργότερα με τρένα στο Άουσβιτς, όπου και θανατώθηκαν. Στον εσωτερικό χώρο της Συναγωγής υπάρχει μία τιμητική πλάκα με τα ονόματα των Εβραίων κατοίκων της Κω, που εκδιώχθηκαν και θανατώθηκαν, προς ανάμνηση του φρικτού αυτού τέλους. Σήμερα το κτήριο της παλαιάς Συναγωγής της Κω έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία του Δήμου της Κω, προς εξυπηρέτηση πολιτιστικών και άλλων εκδηλώσεων, πνευματικού περιεχομένου.